پدر مدرنیزاسیون صنعت نساجی یزد

سال ها پیش، سه برادر از قریه توران پشت  كه از قرای قدیمی یزد است، به قصد زیارت پای در راه می نهند. برادر كوچك تر قدرت ادامه این سفر را نداشت؛ بنابراین برادرانش او را در یزد می گذراند و می روند. دیگر از آن دو برادر بزرگ تر خبری به دست نمی آید. برادر كوچك تر رضا نام داشت و همو است كه بعد از چندی در زمینه نساجی مهارتی می یابد و به درجه استادی میرسد.

استاد رضا ازدواج می كند؛ لكن فرزندان او یكی پس از دیگری می میرند و از همه چیز و همه جا ناامیدش می كنند. بر اساس عقاید پاك مذهبی، اولین پسری كه متولد می شود را غلام  نام می نهد و حلقه غلامی امام هشتم  (ع) را در گوش او قرار می دهد. این تولد مقارن با سال 1257 ه.ش است. غلام كه بعد ها استاد غلام لقب می گیرد، منشا خیر و بركاتی می گردد كه جز از غلام آل محمد (ص)، از دیگران بر نمیآید.

غلام  پدر خود را در كودكی از دست می دهد. قبل از این، پدرش او را نزد یكی از استادان ترمه و زری باف به نام حاجی علی تقی سلیمان شاهی به شاگردی می سپارد. او در اندك زمانی، رمز و رموز این فن را می آموزد و خود، استادی بی مانند در نساجی سنتی میگردد.

آن چه او را از دیگرهمسالانش متمایز می كرد، جرات و جسارت و اراده بی مانند او بود. او كلمات  نیست و نمی شود و نمی توانیم را نمی شناخت. به هر كاری دست می زد در آن كار مهارت می یافت. هوش فوق العاده، تلاش بی وقفه، ابتكار، خلاقیت، اعتماد به نفس و اتكا به خداوند او را در هر امری موفق میداشت.

استاد غلام در جوانی به قصد زیارت به  كربلا رفت. او در آن جا با حاجی عبا فروشی كه اصالتاً ایرانی بود، آشنا شد و در همان جا كارخانه عبا بافی تاسیس كرد. آن گاه به یزد بازگشت و با تبدیل دستگاه های قدیمی بافندگی به دستگاه های پرتاب سریع ماكو یا ماكو پران میزان تولید و كیفیت محصول را افزایش داد.

استاد غلام صنعتی در سال 1300 ه.ش به كمك  امیر خان كوراوغلی نخستین دستگاه بافندگی ماشینی را به همراه یك دستگاه مولد برق از آلمان به یزد آورد و خود به راه انداخت. او پارچه هایی مشابه بافته های خارجی تولید نمود و در نمایشگاه كالاهای ایرانی در  تهران به نمایش گذاشت.

حسین علی هراتی  در سال 1310 ه.ش از استاد صنعتی  خواست تا در تاسیس و پروژه خرید ماشین آلات ریسندگی و بافندگی و رنگرزی  كارخانه درخشان همكاری كند.  صنعتی برای خرید ماشین آلات و دوره كارآموزی به آلمان رفت و پس از 2 سال به ایران بازگشت. او نسبت به نصب دستگاه ها و راه اندازی و بهره برداری این كارخانه زحمات زیادی را متحمل گردید؛ اما شركا او را از حق شراكت محروم نمودند. با این همه، او از تاسیس چنان كارخانه ای در یزد خوشحال و خشنود بود.

بالاخره، استاد غلام صنعتی به منظور حفظ، حمایت، ترقی و توسعه صنعت نساجی یزد، در تاریخ 1325/7/25 اولین آگهی تاسیس كارخانه سعادت نساجان با سرمایه پنجاه میلیون ریال را بین نساجان، صباغان، صنعتگران و مزدوران مربوطه كه دست و دستبند نساج اند نشر داد.

مردم كه به  استاد به چشم پدری مهربان، رفیقی شفیق و خلاصه خیرخواهی پاكباز می نگریستند، دارایی و مایملك خود را در اختیار او گذاشتند. سپس اساس نامه ای جامع و كامل نوشته شد و شركت سعادت نساجان یزد در تاریخ 1326/11/17 به شماره 73 به ثبت رسید. در اولین جلسه هیات مدیره كه در تاریخ 1326/12/2 تشكیل گردید، وی به عنوان مدیر فنی انتخاب و منصوب شد.

در اولین مجمع عمومی شركت، سهام داران به پاس خدمات و زحمات استاد غلام، در ماده 53 اساس نامه، صدی یك از سود سالیانه شركت را به او اختصاص دادند. اما در واقع او سود خود را وقف ساختن موسسه ای كرد كه اگر محقق شده بود برای همیشه بی نیاز از متخصص خارجی می شدیم. تاسیس این هنرستان نساجی با نام  آموزشگاه صنعتی از آرزوهای او بود كه متاسفانه در آن دوران تحقق نیافت.

غلام صنعتی تا پایان عمر، مدیر فنی كارخانه اش بود. وی پس از عمری خدمت خالصانه و صنعت نوآورانه، در اواخر اسفند 1347 ه.ش به سرای باقی شتافت. مرحوم استاد غلام صنعتی را همه معمرین یزد می شناسند. آوازه خدمات آن مرحوم از ورای اوراق كتاب تاریخ یزد و از سینه انسان ها تا فراسوی مرزها پیچیده است. معرفی صحیحی از آن فقید سعید كه به حق  پدر صنعت نساجی یزد است به نسل حاضر و آیندگان كار مثبت و لازمی می باشد.